1.1 Uitvoering en regie Integraal Veiligheidsplan
De jaarlijkse verantwoording over het IVP vindt plaats door middel van het uitvoeringsprogramma.
Prestatie indicatoren | Nulmeting | Realisatie 2015 | Begroting 2016 | Realisatie 2016 | Streef- waarde | Bron |
Verminderen aantal incidenten sociale kwaliteit | 3.883 (2013) | n.v.t. | 4.000 | 3.588 | 3.700 | Driehoeksmonitor* |
Activiteiten:- Ter verbetering van de sociale kwaliteit focus leggen op het beperken van het aantal incidenten met betrekking tot woonoverlast, burenruzies, overlast ten gevolge van drugs- en alcoholgebruik en van gestoorde personen.
- Samen met politie, justitie en de Belastingdienst bestuurlijke integrale maatregelen inzetten als barrière tegen vormen van georganiseerde criminaliteit (verwevenheid onder- en bovenwereld).
- Ter vergroting van de objectieve veiligheid inzetten op verminderen van veelvoorkomende vormen van criminaliteit, zoals woninginbraak, overvallen, straatroof en geweld (waaronder huiselijk geweld en kindermishandeling).
- In het jeugd- en veiligheidsbeleid vooral nadruk leggen op het verminderen van overlast van groepen jongeren en individuele probleemjongeren (m.n. ‘veelplegers’).
In 2016 zijn de interventiemogelijkheden bij complexe woonoverlast geïnventariseerd en is een nieuw contract afgesloten met Beter Buren. De pilotaanpak 'OGGZ vroegsignalering’ is omgezet in een structurele werkwijze door de GGD en de politie. Daardoor is een betere koppeling tussen het zorgkader en de politie ontstaan en zijn meer personen met verward gedrag naar hulpverlening geleid.
Er zijn vier actieve trajecten in het kader van het Keurmerk Veilig Ondernemen Winkelgebied (KVO-W). Winkelgebied Zaandam Centrum (vier sterren), Wormerveer (in 2016 van twee naar drie sterren), De Saen in Assendelft (in 2016 van één naar twee sterren) en Westerwatering (geen ster). Er zijn twee overvalpreventietrainingen georganiseerd en ruim 70 Buurtappgroepen actief.
Op het thema kindermishandeling is eind 2016 een manifest ondertekend door de gemeente met Zaan Primair, Agora en de drie pabo’s in de regio. Het manifest heeft als doel om leraren in opleiding beter voor te bereiden en toe te rusten op het signaleren van kindermishandeling.
In de aanpak van jeugdoverlast zijn de medewerkers van het Jongeren Netwerk Overleg (JNO) getraind in de PlusMinMee-methodiek. Daarmee kunnen jeugdgroepen gestructureerd in beeld worden gebracht en geanalyseerd ten behoeve van een integrale (persoons)gerichte aanpak. De pilot met de inzet van jeugdboa’s is in juni 2016 positief geëvalueerd. Er is inmiddels een structureel team jeugdboa’s ten behoeve van de aanpak van jeugdoverlast.
In het RIEC is intensief samengewerkt op casuïstiek en meerdere bestuurlijke interventies. Vooral de tweede helft van 2016 zijn meerdere ondernemingen (horeca, garages, wasserij) bij integrale acties gesloten. De aanpak van georganiseerde criminaliteit en ondermijning is een van de vier prioriteiten uit het Integraal Veiligheidsplan 2015 – 2018. OM, politie en gemeente hebben de afgelopen jaren onderzoeken opgestart om meer en betere informatie te verzamelen hierover. De resultaten hiervan zijn in 2016 bekend geworden en hebben geleid tot een duidelijker beeld van criminele netwerken en ondermijning. In november is de gemeenteraad vertrouwelijk geïnformeerd over de beelden en voorgestelde aanpak. Met de partners in het RIEC zijn voorbereidingen getroffen om de aanpak van georganiseerde criminaliteit en ondermijning steviger te organiseren.
Ten behoeve van de aanpak ondermijning is in 2016 het stoplichtconvenant ondertekend, waarmee de gemeente, politie en aangesloten makelaars (NVM & VBO) voorkomen dat particuliere huurwoningen en bedrijfspanden worden gebruikt voor criminele doeleinden. Daarnaast is in 2016 het BIBOB-beleid geactualiseerd, zodat dit begin 2017 geïntensiveerd kan worden.
2 Voorbereiding calamiteiten0 2 0 0
Effectindicator | Nulmeting | Realisatie 2015 | Begroting 2016 | Realisatie 2016 | Streef- waarde | Bron |
Crisisbeheersing is kwalitatief op orde | nb: nieuwe indicator | nb: nieuwe indicator | Kwalificatie ‘voldoende’ | Kwalificatie 'voldoende' | Kwalificatie ‘goed’ (2017) | Eigen evaluatie op daadwerkelijke calamiteiten in Zaanstad en jaarlijkse systeemtest door landelijk bureau. |
2.1 Ramp- en crisisbestrijding
Een kwalitatief goede brandweerzorg en een professioneel voorbereide crisisorganisatie zijn van groot belang om snel en adequaat te reageren op crises, branden, calamiteiten en andere (natuur)rampen. De uitvoering hiervan ligt bij de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland (VrZW). Zaanstad levert een financiële bijdrage en personeel voor de uitvoering van taken op het gebied van Bevolkingszorg.
De VrZW voert op basis van de wet en de gemeenschappelijke regeling taken uit op het gebied van brandweer, meldkamer, multidisciplinaire taken, Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR), bevolkingszorg en bedrijfsvoering. De gemeenten in de VrZW zijn samen verantwoordelijk voor de voorbereiding en uitvoering van bevolkingszorg (communicatie, opvang, informeren verwanten en nafase) tijdens een crisis of calamiteit.
Het werkgebied van de VrZW omvat de gemeenten Zaanstad, Waterland, Zeevang, Edam-Volendam, Beemster, Purmerend, Wormerland, Oostzaan en Landsmeer, en een deel van het Noordzeekanaal. De burgemeester van Zaanstad is voorzitter van de veiligheidsregio.
In het kader van de regionalisering zijn de gemeentelijke bijdragen in 2013 opnieuw vastgesteld. Bij de besluitvorming die in dat kader heeft plaatsgevonden, is door het bestuur bepaald dat de VrZW in de periode 2014-2017 een besparing van 10% (bij gelijkblijvend takenpakket) dient te realiseren op de gemeentelijke bijdrage.
Prestatie indicatoren | Nulmeting | Realisatie 2015 | Begroting 2016 | Realisatie 2016 | Streef- waarde | Bron |
Percentage medewerkers gemeentelijke kolom met een rol in de crisisorganisatie dat deelneemt aan opleidings- en trainingsprogramma van de VrZW | nb: nieuwe indicator | nb: nieuwe indicator | 100% | 100% | 100% | VrZW-overzichten |
Evalueren van GRIP-situaties en oefeningen | nb: nieuwe indicator | nb: nieuwe indicator | 100% | 100% | 100% | VrZW-overzichten |
Bijdrage Zaanstad aan begroting VrZW (bij gelijkblijvende afspraken en takenpakket) | 11,8 miljoen (2014) | 11,6 miljoen | 11,1 miljoen | 11,6 miljoen | -10% in 2017 | Gemeentelijke registratie |
Activiteiten:- Zie onderdeel Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland in de paragraaf Verbonden Partijen
De VrzW heeft de taken op het gebied van de brandweerzorg en rampen- en crisisbestrijding in 2016 goed uitgevoerd. In 2016 hebben de gemeente Zaanstad en de andere gemeenten in de veiligheidsregio invulling gegeven aan de ambitie van een realistische en eigentijdse Bevolkingszorg: er is een simpelere en kleinere piket-organisatie ingericht voor Bevolkingszorg, met een groter mandaat voor de uitvoerende medewerkers op de plek van de calamiteit.
2.2 Openbare orde
Naast een bijdrage aan de VrZW heeft Zaanstad ook een eigen gemeentelijk aandeel in de rampen- en crisisbeheersing en het garanderen van de veiligheid bij (grote) evenementen in Zaanstad.
Evenementen zijn belangrijk voor de marketing en economie van Zaanstad en kunnen bijdragen aan het realiseren van verschillende Zaanse beleidsdoelen. Wij vinden dat veiligheid een integraal onderdeel moet zijn van een evenement, zoals bijvoorbeeld de Dam-tot-Damloop.
Prestatie indicatoren | Nulmeting | Realisatie 2015 | Begroting 2016 | Realisatie 2016 | Streef- waarde | Bron |
Percentage evenementen op de evenementenkalender met risicoklasse C t/m E, waarbij openbare orde en veiligheid een integraal onderdeel is bij vergunningsverlening | nb: nieuwe indicator | nb: nieuwe indicator | 100% | 100% | 100% | Gemeentelijke registratie |
Activiteiten:- Deelnemen in de coördinatie van crises, zoals het leveren van personeel voor piketfuncties en deelnemen aan oefeningen.
- Coördineren van veiligheid bij grote evenementen.
In 2016 heeft één evenement met risicoclassificering C, de Dam tot Dam loop, plaatsgevonden. In de voorbereiding op en tijdens het evenement hebben de betrokken veiligheidspartners als Le Champion, gemeente, politie, brandweer en geneeskundige hulpverlening elkaar goed weten te vinden. De Dam tot Dam loop 2016 is zonder noemenswaardige incidenten verlopen.
3 Toezicht en handhaving0 2 0 0
3.1 Het uitvoeren van het handhavingsprogramma
In het Handhavingsprogramma geeft de gemeente jaarlijks een overzicht van de inzet op alle toezicht- en handhavingstaken op het gebied van kinderopvang, horeca, milieu, ruimtelijke ordening, (bestaande) bouw, monumenten, brandveiligheid, openbare ruimte en openbaar water. Door handhaving moet het aantal overtredingen door burgers en bedrijven verminderen.
De gemeente monitort een groeiend aantal woningen met een kwetsbare fundering. Dat aantal blijft sterk groeien, onder meer als gevolg van rioleringswerk in oudere wijken. Meer woningen in monitoring kan leiden tot meer bestuursdwang om herstel af te dwingen. Hierbij is een verband met programma 6 (Beheer buitenruimte), waarin de gemeentelijk inzet wordt beschreven om de funderingsrisico’s te verminderen.
Prestatie indicatoren | Nulmeting | Realisatie 2015 | Begroting 2016 | Realisatie 2016 | Streef- waarde | Bron |
Aantal meldingen bouwen en RO, horeca, APV, openbare ruimte (handhaving) en parkeren | 669 | nb: nieuwe indicator | 650 | 1.161 | n.v.t. | Gemeentelijke registratie |
Aantal keren dat bestuursdwang is opgelegd bij funderingsherstel | 5 (2014) | nb: nieuwe indicator | 5 | 1 | 5 | Gemeentelijke registratie |
Aantal gemonitorde bouwblokken | 1.762 (2013) | nb: nieuwe indicator | 3.300 | 3.582 | 4.000 | Gemeentelijke registratie |
Aantal controles supermarkten/slijterijen op naleving Drank- en Horecawet | 120 (2014) | 160 | 120 | 172 | 120 | Gemeentelijke registratie |
Activiteiten:- Veilig uitgaan garanderen, waarbij ervoor wordt gezorgd dat de horecavoorzieningen en de nabijgelegen openbare ruimte veilig zijn en dat horecavoorzieningen geen overlast geven.
- Handhaven van de (fysieke en sociale) kwaliteitseisen m.b.t. peuterspeelzalen, kinderopvang en gastouders.
- Handhaven bij parkeeroverlast met als doel het vergroten van de verkeersveiligheid.
- Zorgen voor (brand)veilig gebruik van bouwwerken en percelen.
- Aandacht besteden aan meldingen door burgers en het begeleiden van calamiteiten.
De activiteiten maken onderdeel uit van het Handhavingsprogramma 2016. Een uitgebreidere rapportage is opgenomen als bijlage. In 2016 zijn meer commerciële horecavoorzieningen gecontroleerd dan in 2015 (171 t.o.v. 126) en zijn overtreders steviger aangepakt (enkele voorzieningen zijn tijdelijk gesloten). Daarnaast is de samenwerking met de politie op dit thema verbeterd. Het naleefgedrag van de horeca laat langzaam verbetering zien. Er is m.b.t. de naleving van DHW een vervolgsteekproef gedaan met jonge testkopers bij enkele supermarkten en snackbars die in 2015 ook gecontroleerd waren. De betalingsbereidheid bij betaald parkeren is gestegen van 94,3% (2015) naar 95,1 procent. Er zijn in 2016 veel meldingen gedaan van parkeeroverlast. De handhaving op fout geparkeerde fietsen laat een stijgende lijn zien. Er zijn meer fietsen gestickerd (waarschuwing) en verwijderd. De controles brandveiligheid zijn conform uitgevoerd door de VrZW. Er zijn net als in 2015 goede ervaringen opgedaan met het inzetten van “zelfcontrole” bij panden met een laag risico. Er is aan 50 eigenaren gevraagd om een zelfcontrole te doen. Daarvan hebben er 49 op goede wijze een zelfcontrole uitgevoerd.
Het aantal woningen dat gemonitord wordt vanwege (potentiele) funderingsproblemen stijgt sterk. Dat is ook in lijn met het beleid t.a.v. funderingen. Met het Gemeentelijk Adviesbureau Funderingen wordt de focus gelegd op de panden die het snelst zakken of die bouwkundig de grootste risico’s lopen.
Het toezicht op de kinderopvang, peuterspeelzalen en gastouders loopt conform. Zoals eerder gemeld is de handhaving strikter geworden, met name bij organisaties die noodzakelijke maatregelen niet of te langzaam regelen. Het aantal meldingen en verzoeken tot handhaving stijgt op het gebied van bouw/RO en hondenoverlast. Bij horeca blijft dit aantal ongeveer gelijk aan 2015. Het systeem van Meldingen Openbare Ruimte is medio 2016 vereenvoudigd, zodat bewoners die overlast ervaren dat makkelijker kunnen melden.
3.2 Toezicht op vaarwegen
Op het water gelden, net als op de weg, verkeersregels en maximumsnelheden. Vanuit de woongebieden gelegen aan de Zaan wordt aandacht gevraagd voor de snelheid van de recreatievaart en de beroepsvaart. Er is sprake van schaalvergroting bij de beroepsvaart. Grotere schepen - langer en breder - brengen hun goederen naar de bedrijven gelegen aan de Zaan en het achterland. Het informeren over en controleren op de aanwezigheid van reddingsmaterialen aan boord van recreatieschepen vermindert het risico op grote incidenten. Het zich houden aan de snelheid is een belangrijke factor om risico’s van aanvaringen te voorkomen. Om het havengebied veilig te kunnen gebruiken, is het noodzakelijk toezicht te houden op schepen en hun ligplaats.
Prestatie indicatoren | Nulmeting | Realisatie 2015 | Begroting 2016 | Realisatie 2016 | Streef- waarde | Bron |
Aantal gecontroleerde schepen op aanwezigheid reddingsmateriaal | nb: nieuwe indicator | nb: nieuwe indicator | 75 | 29 | 75 | Gemeentelijke registratie |
Aantal boten dat wordt gecontroleerd en aangesproken op snelheid | nb: nieuwe indicator | 277 | 250 | 88 | 300 | Gemeentelijke registratie |
Activiteiten:- Toezicht houden en handhaven op de doorgaande vaarwegen.
Op het Zaanse water zijn geen ongelukken voorgevallen als gevolg van snelheidsovertredingen. In 2016 zijn er diverse acties geweest om schippers te informeren over de vaarregels en zijn schepen gecontroleerd op de aanwezigheid van reddingsmaterialen. De meeste schippers geven aan dat zij bekend zijn met de vaarregels op de Zaan. In 2016 is er een schouw geweest voor de bebording langs de Zaan. Waar aanpassing nodig was, zijn borden geplaatst of aangepast.
In 2016 zijn 36 schippers staande gehouden wegens overtreden van de snelheid. Circa 200 schippers zijn vanaf de patrouilleboot gemaand de snelheid te matigen.
Toelichting op prestatie indicator
Door omstandigheden zijn de werkzaamheden niet volledig geregistreerd. De taken zijn wel uitgevoerd.
4 Afwikkeling scheepvaartverkeer0 1 0 0
4.1 Bediening bruggen en sluizen
Prestatie indicatoren | Nulmeting | Realisatie 2015 | Begroting 2016 | Realisatie 2016 | Streef- waarde | Bron |
Beroepsvaart wordt binnen twee uur door de corridor Noordzeekanaal-Tapsloot begeleid | nb: nieuwe indicator | 93% | 90% | 98% | 100% | Gemeentelijke registratie |
Activiteiten:- De bruggen en sluizen zodanig bedienen, dat het scheepvaartverkeer vlot, veilig en duurzaam kan doorvaren over de Zaan en de Nauernasche Vaart. Hierbij is zo min mogelijk oponthoud voor het wegverkeer.
Van de beroepsvaart is 98% binnen twee uur begeleid door de corridor Noordzeekanaal-Tapsloot. De streefwaarde van 100% is niet haalbaar, omdat boten binnen de corridor moeten laden/lossen of afmeren. De stremmingen voor de beroepsvaart zijn tijdig aangekondigd, waardoor de doelgroep hierop kon anticiperen qua bevoorrading van de fabrieken en bedrijven langs de Zaan of in de regio.
Samen met de provincie Noord-Holland wordt gewerkt aan de invoering van een brugmanagementsysteem. Eerst wordt gestart met het maken van beleidsmatige keuzes en worden de gevolgen in kaart gebracht voor een veilige en vlotte bediening. Vervolgens wordt besloten op welke wijze het systeem ingericht en gebruikt kan worden. Naar aanleiding van het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid zijn meerdere maatregelen genomen. Over de resultaten daarvan is elk kwartaal gerapporteerd.