Aandeel in het totaal

Portefeuillehouder:      D. Straat, A. Verschuren, J. Olthof, D. Emmer
Verantwoordelijk directeur:   H. Vlug

Programmadoelstelling en de rol van de gemeente

Zaanstad is door haar combinatie van wonen, werken, landschap en industrie een unieke gemeente. Daarnaast zijn we onderdeel van de Metropoolregio Amsterdam (MRA). Door deze facetten is er volop potentie om te ontwikkelen. Het gevarieerde woningaanbod, goede bereikbaarheid, behoud van cultuurhistorisch erfgoed en landelijk gebied dragen bij aan deze ontwikkeling. Ook investeert de gemeente in verbetering van de ruimtelijke kwaliteit, de (her)ontwikkeling van kansrijke locaties en ondersteuning van nieuwe initiatieven. Hierbij is het van belang om de juiste balans te vinden tussen ruimte voor ontwikkeling en bescherming van de kwaliteit. Bovendien vragen de huidige economische, ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkelingen om nieuwe manieren van werken oplossingen dan die we tot voor kort waren gewend. 

De gemeente is verantwoordelijk voor een goede ruimtelijke ordening binnen de gemeentegrenzen. Dat doet wij door middel van bestemmingsplannen en specifieke  beleidskaders. Juist in deze tijd heeft de gemeente de taak om kaders te moderniseren en daarmee helderheid en overzicht te verschaffen. Het is de uitdaging om een goede balans te vinden tussen ruimte bieden aan de ene kant en bescherming van individu en collectief aan de andere kant.

Terugblik

In 2016 kwam het programma MAAK.Zaanstad kwam tot stand op initiatief van de Zaanse gemeenteraad. Het programma werd in de loop van het jaar inhoudelijk gevuld door een reeks gesprekken met de stad. In het MAAK.Document, compleet met investerings- en uitvoeringsagenda, heeft de raad vastgelegd dat in vier MAAK.Gebieden (Zaanstad-Zuid, -Centrum, -Midden en -Noord) extra wordt geïnvesteerd in de gebiedsontwikkeling. Speciale aandacht krijgt daarbij het aanpakken van knelpunten en barrières in de stad, zowel fysiek als sociaal-maatschappelijk. In elk transformatieproces staat kwaliteit voorop.

Beleidsthema’s die in de vier MAAK.Zaanstad prioriteit krijgen zijn - naast de versnelling van de woningbouw - de kwaliteit van de bestaande woningvoorraad, het realiseren van de Zaanse Energie Agenda en een betere bereikbaarheid. Participatie is de kern van de bestuursstijl die MAAK.Zaanstad hanteert, ook in de uitvoering. Voor elke opgave zoekt het programma op een passende manier naar een gezamenlijke aanpak met bewoners, maatschappelijke partijen, ondernemers en investeerders.

De Omgevingswet werpt zijn schaduw vooruit. 2016 was het jaar van bewustwording over de gevolgen van de nieuwe wetgeving voor de hele gemeentelijke organisatie  Er is gestart met het definiëren van de ambitie voor de implementatie van de Omgevingswet en ook met het werken ‘in de geest van de Omgevingswet’. Met veel enthousiasme is de nieuwe opgave opgepakt en het programma Omgevingswet vorm gegeven. De raad en het college hebben het richting wijzende document ‘Aan de slag met de Omgevingswet. Koers kiezen” vastgesteld om het werken ‘in de geest van de Omgevingswet’ vorm te geven. Daarmee is de weg gekozen om bestemmingsplannen gericht op gebied en gebruiker op te stellen en te werken met Beheersverordeningen als tijdelijke overbrugging en de rechtszekerheid te waarborgen.

Een groot aantal ontwikkelbestemmingsplannen heeft stil gelegen, vanwege de aanpassing van het geurbeleid. Deze aanpassing  was noodzakelijk om de ruimtelijke en de milieu kant beter op elkaar aan te sluiten. Na de vaststelling van het geurbeleid kon niet meteen overgegaan worden tot het in procedure brengen van de bestemmingsplannen. Het was noodzakelijk om eerst met de bedrijven duidelijkheid te krijgen over hun geurcontouren en wat er in hun milieuvergunningen dan wel meldingen was opgenomen. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in goede afspraken met bedrijven.

In februari 2016 is de ruimtelijk economische actieagenda van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) gepresenteerd op het MRA congres. De MRA partners waaronder Zaanstad zijn allen aan de slag gegaan met de uitvoering daarvan. Omdat per 1 januari 2017 de Stadsregio Amsterdam (SRA) ophoudt te bestaan is er in 2016 ook gewerkt aan een andere manier van organisatie en samenwerking binnen de MRA. De SRA thema’s wonen en economie worden geïntegreerd in de MRA samenwerking. Verkeer en vervoer vallen onder de nieuwe regeling die in de plaats komt van de SRA: de Vervoersregio. Eind 2016 is door de MRA partners hierover een convenant getekend.

Tegelijkertijd is op initiatief van burgemeesters en gemeentesecretarissen uit de regio Zaanstreek Waterland de bestuurlijke en ambtelijke samenwerking in deze deelregio van de MRA versterk. Er is een start gemaakt met een Zaanstreek Waterland agenda en een vernieuwde samenwerking en organisatie gestoeld op die van de MRA als geheel.

Ook in 2016 is verder gewerkt aan de ontwikkeling van de knooppunten op de zogenaamde Zaancorridor. Dit is een traject onder trekkerschap van de provincie Noord Holland. Voor Zaanstad ligt de nadruk hierin vooral op de knooppunten Zaandijk Zaanse Schans en Kogerveld. De door de betrokken Zaancorridorgemeenten opgestelde uitvoeringsagenda sluit aan op onze ambities vanuit Maak Zaanstad en komt overeen met de doelstellingen vanuit de provincie om te streven naar het realiseren van minimaal 50% van de woningbouwproductie rond de knooppunten. 2017 Zal staan in het teken van de eerste stappen in de uitvoering van projecten.

In 2016 nam de druk op de woningmarkt verder toe. We zagen een toenemende vraag naar woningen, ook vanuit Amsterdam. Daarnaast zagen we ook de belangstelling vanuit investeerders voor woningbouw in Zaanstad toenemen. Op basis van het uitvoeringsprogramma Wonen kwamen in 2016 prestatieafspraken tot stand met woningcorporaties en huurdersorganisaties over betere benutting van de sociale woningvoorraad.

Ten aanzien van het actief begeleiden en initiëren van herbestemmingen is er onder andere een cultuurhistorische verkenningen opgesteld. Het plafond van het budget voor monumenten was ondanks de verhoging in oktober 2016 al bereikt. De gemeente Zaanstad heeft meer aandacht kunnen besteden aan de begeleiding van eigenaren van monumenten na de vergunningverlening. In bestemmingsplannen zijn de gebieden van archeologische waarde aangegeven.

Bij Landschap is er voortgang geboekt in het aanleggen van het fiets- en wandelnetwerk. Daarnaast is op niveau van de MRA een heldere agenda gepresenteerd en staat het project verbrakking in de steigers

In 2016 is er op verschillende manieren gewerkt aan verbetering van de verkeersveiligheid. De Zaancorridor, welke ook wel Zaan IJ tangent genoemd wordt, is vanuit de provincie ingezet als een pilot in het kader van de knooppuntontwikkeling. Met het programma OV-knooppunten stimuleert de provincie betere benutting van de bebouwde omgeving en het vervoersnetwerk. Het proces ten aanzien van de Wilhelminasluis is bijgestuurd. Het voorontwerp ten aanzien van de vervanging van de Zaanbrug werd afgerond en vastgesteld door het bestuur van Zaanstad, Wormerland en de gedeputeerde staten van de provincie. In 2016 heeft de raad het geactualiseerde parkeerbeleid vastgesteld. Het verkeer lijkt toe te nemen. Er is gewerkt aan het beter  bereikbaar maken van de Zaanse scans, zowel met de trein, de bus en de boot. Ook is er voortgegaan met fietsverbetereingen, zoals stalling centrum.